Zadatek a zaliczka- jaka jest różnica?

0

Temat z pozoru może wydawać się prosty, jednak praktyka podpowiada nam, że klienci bardzo często mylą te dwie instytucje prawne. W tym wpisie opiszemy zasadniczą różnicę między zadatkiem a zaliczką. Wskażemy również, który zapis kiedy wybrać, aby było bezpieczniej dla klienta.

Zadatek – definicja

Zadatek jest instytucją wprost uregulowaną w kodeksie cywilnym. Artykuł 394 kodeksu cywilnego brzmi:

§  1.  W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
§  2.  W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.
§  3.  W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.
Zatem zasady są czytelne:
– jeżeli jedna ze stron umowy nie wykona umowy, to: W przypadku kupującego traci on zadatek wcześniej dany. W przypadku sprzedającego oddaje on zadatek w pełnej wysokości oraz dodatkowo płaci kupującemu jego równowartość.
– jeżeli do wykonania umowy nie dojdzie z winy żadnej ze stron albo strony porozumieniem rozwiążą umowę- zadatek ulega zwrotowi.
– jeżeli umowa dojdzie do skutku- zadatek będzie zaliczony na poczet ceny sprzedaży.

Zaliczka

Instytucja zaliczki nie jest uregulowana przepisami kodeksu cywilnego. Zaliczka to po prostu część ceny wpłacona na poczet przyszłej należności. Jeśli umowa będzie wykonana, kwotę zaliczki zalicza się do wysokości ceny. Jeśli z jakichkolwiek powodów (z winy stron lub bez ich winy) nie dojdzie do wykonania umowy, zaliczka przez sprzedającego musi być zwrócona.

Zgodnie bowiem z przepisami kodeksu cywilnego strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, zobowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy. Czyli do zwrotu jest cała kwota zaliczki. Dodatkowo jeśli na skutek niewykonania umowy, ponieśliśmy jakąś szkodę, możemy żądać jej naprawienia.

Różnice sprowadzają się zatem do możliwości żądania zwrotu kwoty w podwójnej wysokości. W przypadku zaliczki, to roszczenie odpada.

Zadatek a zaliczka- co wybrać

Teoria teorią, ale nasi klienci często zadają nam pytanie, co wybrać i jak sformułować umowę. Doradzamy wtedy, że jeśli transakcja jest pewna i istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, że kupujący nie odstąpi od umowy, lepiej wybrać zadatek. Jeśli natomiast istnieje ryzyko, że to my odstąpimy od umowy, to bezpieczniejsza jest zaliczka.

Warto przemyśleć temat szczególnie przy zakupie realizowanym na kredyt. Jeśli nie mamy pewności, że np. nasza zdolność kredytowa jest wystarczająca albo, że kupujemy mieszkanie/dom, który zaakceptuje bank, to lepiej wybrać zaliczkę. Z drugiej strony zadatek, to większa pewność, że sprzedający nie wycofa się z transakcji.

Dlatego tak ważne jest, aby przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy sprawdzić jej zapisy i warunki ewentualnego kredytu.

W tym celu zapraszamy do kontaktu z naszymi Doradcami.

12.06.2019 r.

Edyta Majewska