Wcześniejsza spłata kredytu a zwrot prowizji

Wcześniejsza spłata kredytu oznacza dla kredytobiorcy niższy koszt kredytu. Obniżeniu ulega nie tylko koszt odsetkowy, ale zwrot powinien również dotyczyć wszystkich opłat. Min. ubezpieczenia, opłat zależnych oraz proporcjonalnej części prowizji.

Wcześniejsza spłata kredytu

Art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. (Dz.U.2019.1083) stanowi, że „W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.” Przez długi czas banki przyjmowały niekorzystną interpretację przepisu. Uznawały, że opłaty dzielą się na zależne od okresu spłaty kredytu oraz jednorazowe. Do tych drugich zaliczano min. opłaty administracyjne, przygotowawcze, rejestracyjne oraz prowizję. Jeśli oferta kredytowa zakłada zapłatę prowizji za uruchomienie kredytu, klient płaci ją na samym początku.

Banki stały na stanowisku, że koszty, o jakich mowa w ustawie dotyczą tylko opłat zależnych jak odsetki czy ubezpieczenie. Zdaniem banków nie muszą one zwracać opłat jednorazowych.

Zwrot prowizji

Spór dotyczący zwrotu prowizji rozstrzygnął  TSUE w wyroku z 11 września 2019 r. w sprawie C 383/18. Trybunał uznał, że ochrona konsumenta byłaby osłabiona, gdyby zwrot kosztów dotyczył tylko kosztów zależnych od czasu trwania umowy kredytowej. Trybunał podkreślił, że banki nie mogą jednostronnie określać rodzaju kosztów. Zatem w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu wszystkie koszty należy zwrócić w odpowiedniej proporcji.

Wyrok Trybunału oznacza koniec sporu panującego w orzecznictwie sądów powszechnych. Do tej pory sądy orzekały różnie w tej sprawie, nie zawsze na korzyść konsumentów.

Wyrok Trybunału oznacza jednolitą wykładnię przepisów, gdyż organem uprawnionym do dokonania wykładni przepisów prawa unijnego jest TSUE.